Aby rozpędzić mocny pancerz do prędkości, którą można uznać za dużą, silnik czołgu musi ciężko pracować, a w czasie tego procesu paliwo zużywa w imponującym tempie.
Dywizje czołgów stały się potężną bronią, której potencjał w pełni ujawnił się w czasie II wojny światowej. Czołgi przedzierały się przez front, docierały na tyły wroga, niszcząc jego infrastrukturę. Jednak cała ta moc, broń i pancerz, prędkość jest możliwa dzięki ogromnemu zużyciu paliwa. Czołg to co najmniej czterdzieści ton żelaza i kompozytów, które 780-konny silnik o mocy diesla V-46 w rosyjskim czołgu T-72 musi przewieźć po najcięższych drogach, w najtrudniejszych warunkach.
Zużycie paliwa w czołgach z II wojny światowej
Niemiecka duma, czołg Tiger miał niewiarygodnie duże jak na wojenne realia zużycie paliwa, którego pod koniec ofensywy na Rosję brakowało w Niemczech. Żarłoczny silnik Maybacha o mocy 600-700 koni mechanicznych wystarczał tylko na pełne zatankowanie baków do 540 litrów, a w terenie wystarczało to tylko na 85 km. Stwarzało to duże trudności w zaopatrzeniu Tygrysów w paliwo, zwłaszcza że, o dziwo, niemieckie siły lądowe nie miały cystern.
Paliwo przewożono ciężarówkami, najczęściej w kanistrach. Dlatego samochody musiały być tankowane ręcznie z kanistrów. Jeden Tygrys potrzebował aż 27 kanistrów. Dla porównania czołg T-34 miał zbiornik o pojemności zaledwie 480 litrów, co wystarczało na przejechanie 455 kilometrów. Silnik wysokoprężny był znacznie mniej żarłoczny.
Jakie jest zużycie paliwa w nowoczesnych czołgach
Porównując współczesne czołgi, patrzy się głównie na ich bezpieczeństwo i uzbrojenie, zapominając o tak ważnej charakterystyce jak rezerwa mocy. Obejmuje to niezawodność podzespołów i podzespołów pojazdu, a także zużycie paliwa, które nie należy do najmniejszych.
W nowoczesnych czołgach są 2 rodzaje silników
Główną różnicą między takimi silnikami jest zużycie paliwa. Silniki Diesla zużywają mniej paliwa w porównaniu z silnikami turbiny gazowej, ale mają mniejszą moc i mają trudności z uruchomieniem w chłodne dni. Czołg z silnikiem 5TDF o mocy 700 KM zużywa 200 litrów na 100 km na autostradzie i 300-450 litrów na nierównym terenie przy prędkości 35-45 km na godzinę.
Czołg silnikiem V-46 o mocy 780 KM zużywa 240 litrów na 100 km na autostradzie, przy prędkości 45-50 km na godzinę. Na drogach gruntowych spalanie waha się pomiędzy 260-450 litrów na 100 km, przy prędkości 35-45 km na godzinę.
Maszyny z silnikiem B-84 o mocy 840 KM zużywają 260 litrów na 100 km na autostradzie przy prędkości 45-50 km na godzinę i 290-480 na nierównym terenie przy prędkości 35-40 km na godzinę.
Z kolei czołgi z silnikami GTD-1000TF o mocy 1100 KM spalają około 430-500 litrów na 100 km na autostradzie przy prędkości 60-65 km na godzinę i 460-790 litrów na nierównym terenie przy prędkości 40- 45 kilometrów na godzinę.
Zużycie paliwa na czołgach T-72B3 2016 i T-90M
Książkowe zużycie paliwa czołgach T-72B3 2016 i T-90M jest wyższe niż T-72 i T-90, ponieważ ich moc została znacznie zwiększona, aż do 1130 KM. Za taką modernizacją idzie wzrost zużycia paliwa o około 20-30%. Oznacza to, że w praktyce maszyny te zużywają około 330-340 litrów na autostradzie, przy prędkości 45-50 km na godzinę.
Zużycie paliwa, które zostało przedstawione powyżej jest obliczone na warunki podręcznikowe i są średnią z wyników testów. W rzeczywistości różni się ono znacznie od rzeczywistego.Spalanie eksploatacyjne zależy głównie od prędkości, ponieważ z reguły średnia prędkość czołgów nie przekracza 25-30 km na godzinę, przy której zużycie paliwa wzrasta. Szczególnie nadmierne zużycie paliwa przy niskich prędkościach jest odczuwalne w turbinach gazowych czołgów T-80 i Abrams.
Ile paliwa spalają T-80 i jego konkurenci
O czołgu T-80 mówi się, że jest to czołg z silnikiem helikoptera i osiągami wyścigówki. Rzeczywiście, widok pędzącego drogą czołgu T-80 jest niezwykły, ze względu na dźwięk jego silnika.
Większość uwag i skarg na ten model czołgu dotyczy właśnie wysokiego zużycia paliwa, które jest znacznie wyższe niż w przypadku konwencjonalnych, starszych modeli wozów bojowych. T-80 jest wyposażony w silnik z turbiną gazową GTD-1000T. Kolejnym czołgiem wyposażonym w silnik z turbiną gazową jest amerykański Abrams, który z uwagi na konstrukcję silnika ma ten sam problem co T-80, czyli zwiększone zużycie paliwa.
Niemiecki Leopard II generacji
Niemieckie Leopardy II generacji mają silnik MTU MB 873. Moc tego silnika to 1500 KM, a zgodnie z instrukcją i parametrami zużycie paliwa na 100 km w litrach wynosi na drogach gruntowych 500 litrów na 100 kilometrów, a na autostradach 300 litrów. W ekstremalnych warunkach Leoapardy potrafią spalić nawet 790 litrów na 100 kilometrów.
Abrams M1
Abramsy wyposażone są w silnik AGT-1500 Moc 1500 KM. Zużycie paliwa na 100 km wynosi od 455 litrów wzwyż. Na tym przykładzie da się zauważyć, że pod względem zużycia paliwa czołgi z silnikami Diesla znacznie przewyższają pojazdy wyposażone w silniki z turbiną gazową.
Jednocześnie istotne jest to, że książkowe zużycie paliwa może znacznie różnić się od eksploatacyjnego, gdzie wiele zależy od kwalifikacji kierowcy iw warunków w terenie. W czasie akcji Pustynna Burza zanotowano najwyższe zużycie paliwa w Abramsach i wynosiło ono nieprawdopodobne 1650 litrów na 100 kilometrów pokonanych w polu walki. Czołgi znajdujące się w strefie walk musiały być tankowane co trzy do pięciu godzin, więc amerykańscy czołgiści tankowali swoje pojazdy w każdym dogodnym momencie.
W warunkach poza bojowych zużycie paliwa oblicza się na podstawie średniego zużycia przemieszczającej się kolumny czołgów. 25-35 km na godzinę jest to średnia prędkość poruszania się kolumn czołgów na całym świecie i na podstawie tej prędkości porównuje się różnice w zużyciu pomiędzy poszczególnymi modelami.