Samodzielnie zbudowana przyczepa najczęściej zawiera wiele różnych części pochodzących z innych maszyn, co ostatecznie może powodować spore zamieszanie przy próbie jej rejestracji. Co trzeba wiedzieć przy rejestracji zbudowanej przez siebie przyczepy, i jakie dokumenty będą nam do tego potrzebne?
Samodzielnie skonstruowana przyczepa a jej użytkowanie – co na to prawo?
W polskim prawie samodzielnie skonstruowany pojazd kwalifikowany jest jako tzw. SAM, i aż do 2013 r. przepisy dopuszczały możliwość jego rejestracji bez większych przeszkód. Niemniej jednak od tego właśnie roku przepisy zostały nieco zaostrzone, i mimo iż wciąż jest możliwa, wiąże się z wieloma dodatkowymi procedurami i kosztami. Spowodowane jest to głównie bezpieczeństwem innych użytkowników dróg, a także samych właścicieli pojazdów, którzy bywali naprawdę pomysłowi w swoich przedsięwzięciach konstrukcyjnych. Wpływ na zmianę prawa miały również przepisy Unii Europejskiej, do których Polska, jako członek, musiała dostosować swoje procedury. Obecnie dalej możliwe jest zarejestrowanie takiego pojazdu, niemniej jednak jest to proces żmudny, kosztowny i wymaga od nas sporej dawki cierpliwości, a także posiadania faktur potwierdzający zakup poszczególnych części.
Homologacja i rejestracja samodzielnie skonstruowanej przyczepy – co to jest?
Jednym ze skutecznych, ale dość kosztownych sposobów rejestracji samodzielnie skonstruowanej przyczepy jest homologacja, czyli świadectwo od uprawnionej instytucji, które potwierdza zdatność pojazdu do poruszania się po drogach publicznych.
Trzeba jednak przygotować się na długi proces, który trwać może nawet kilka miesięcy – pojazd, by uzyskał takie świadectwo, musi spełnić ponad kilkaset szczegółowych wymagań, które opisane są szczegółowo w Obwieszczeniu Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 6 czerwca 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie warunków technicznych pojazdów oraz zakresu ich niezbędnego wyposażenia.
Uzyskanie takiego świadectwa uprawnia użytkownika do jeżdżenia tym pojazdem po drogach publicznych w sposób zupełnie legalny, pod warunkiem jednak, że spełni wszystkie wymagania opisane w powyższym dokumencie.
Badanie i przegląd przyczepy – jak wygląda, i ile kosztuje?
Pierwszym krokiem do uzyskania świadectwa homologacji jest udanie się do odpowiedniej instytucji celem przejścia badania diagnostycznego przyczepy. Badanie techniczne może odbyć się tylko w jednostkach wyznaczonych przez Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej z dnia 6 czerwca 2013 r.
W całej Polsce jest jedynie kilkanaście takich punktów, więc do kosztów rejestracji trzeba będzie również dołożyć opłatę za lawetę, która przetransportuje naszą przyczepę lub inny pojazd pod wskazany adres. Cena procedury uzyskania świadectwa homologacji to koszt w wysokości 1600 zł. Do tego również trzeba doliczyć koszt wcześniej wspomnianej lawety, a także koszt badań technicznych. Finalnie cena całego przedsięwzięcia może przekraczać 3000 zł.
Jakie dokumenty musisz mieć, by zarejestrować taką przyczepę?
Najpierw trzeba wybrać się do podmiotu, który zajmuje się przeglądem technicznym pojazdów i przyczep, których właściciele starają się o przyznanie świadectwa homologacji. Przy sobie trzeba mieć takie dokumenty jak:
- wypełniony wniosek o przeprowadzenie badań technicznych,
- dokument informacyjny pojazdu,
- świadectwo homologacji typu pojazdu – jeżeli jeszcze go nie mamy, dobrze jest również przedstawić inne dokumenty poświadczające spełnienie wymagań technicznych obowiązujących w Unii Europejskiej.
To nie koniec formalności – jeżeli nasza przyczepa pomyślnie przejdzie badanie techniczne, wówczas otrzymamy pisemne oświadczenie w dwóch egzemplarzach, z którym musimy udać się do placówki TDT, uregulować opłatę w wysokości 1600 zł na wskazany numer bankowy, a następnie złożyć kolejne dokumenty, tym razem są to:
- dokument dotyczący kategorii danego pojazdu,
- sprawozdanie z badań technicznych, które otrzymaliśmy po badaniach technicznych,
- wszystkie dane potrzebne do rejestracji i ewidencji pojazdu,
- Dokument potwierdzający własność pojazdu.
Po złożeniu wyżej wymienionych dokumentów, oraz uregulowaniu wymaganej opłaty, placówka TDT ma około 30 dni na rozpatrzenie wniosku, oraz wydania decyzji o dopuszczeniu jednostkowym pojazdu do użytku. Jak zatem widać, proces jest dość długi i kosztowny, mimo to jednak każdego roku odnotowuje się ok. 20 tys. składanych tego typu wniosków.
Kiedy homologacja jest niezbędna?
Tak jak wyjaśnione to zostało wcześniej, świadectwo homologacji jest konieczne do uzyskania przy skonstruowanej samodzielnie przyczepy czy innego pojazdu. Niemniej jednak taki proces dotyczy praktycznie każdego pojazdu, który porusza się po drogach. Producenci aut osobowych, dostawczych czy ciężarowych muszą uzyskać takie świadectwo, zanim rozpoczną sprzedaż swoich aut.
W dokumentach samochodu znajduje się informacja o wydanym świadectwie homologacji, warto zwrócić na to szczególną uwagę podczas zakupu używanego auta osobowego – brak takiej informacji może prowadzić do poważnych problemów prawnych, a sprzedaż staje się przede wszystkim nielegalna.
Różne rodzaje homologacji są przyznawane pod względem rodzaju pojazdu, najczęściej jest to oznaczenie literami alfabetu wraz z objaśnieniem, np. w przypadku przyczepy jest to oznaczenie literą O, przyczepy rolnicze natomiast posiadają literę R. Informacja o homologacji znajduje się w dowodzie rejestracyjnym pojazdu, wbita zostaje tam po uzyskaniu świadectwa od uprawnionej placówki.