Obecnie prowadzenie auta to dla wielu ludzi czynność codzienna, dzięki której można załatwić sporo istotnych spraw czy też zapewnić sobie transport w różne miejsca. Okazuje się, że jest to również praca wielu osób prowadzących przede wszystkim pojazdy ciężarowe przystosowane do przewozu różnych ładunków w Polsce oraz innych krajach. To z kolei oznacza, że często zawodowi kierowcy opuszczają swój dom na dłuższy czas i muszą mieszkać w swoich pojazdach na dalekich, międzynarodowych dystansach. Warto dowiedzieć się czegoś więcej na temat warunków panujących w czasie podróży, odpoczynku i przygotowań do wyjazdu.
Jak wyglądają przygotowania zawodowego kierowcy do wyjazdu?
W przypadku wyjazdu w dalszą trasę, której czas trwania to kilka dni, a nawet tygodni, konieczne jest zadbanie o odpowiednie przygotowanie. W ten sposób można uniknąć różnych niechcianych problemów na drodze. Przed wyjazdem trzeba pamiętać o następujących kwestiach:
- sprawdzenie pojazdu pod kątem sprawności technicznej. Pozwoli to uniknąć ewentualnych awarii na trasie, a także przejęcia niesprawnego pojazdu (mogą pojawić się problemy przy jego zdawaniu, gdzie kierowca może zostać obciążony za wady, których nie spowodował i nie wykrył przed wyjazdem),
- zabranie ze sobą wszystkich niezbędnych dokumentów: dowód osobisty, prawo jazdy, ubezpieczenie OC, dowód rejestracyjny. Dodatkowo należy zabrać ze sobą tak zwaną Zieloną Kartę, jeśli trasa prowadzi za granicę, przez kraje, które nie są członkami Porozumienia Wielostronnego (zalicza się do nich między innymi Albania oraz Czarnogóra),
- zwrócenie uwagi na prawa, obowiązki oraz zasady z zakresu czasu wykonywania pracy. Jest to szczególnie ważne w przypadku nowych kierowców, dla których będzie to pierwsza trasa. Dzięki temu będą wiedzieć kiedy i jak planować wypoczynek,
- zabranie sprzętu, takiego jak nawigacja GPS albo telefon z dostępem do Internetu i nawigacji. W razie potrzeby dobrze jest też zabrać ze sobą tradycyjną mapę samochodową Europy obejmującą pokonywaną trasę. Najbardziej rozsądnym zachowaniem jest oczywiście zaplanowanie trasy jeszcze przed wyjazdem,
- zapoznanie się z przepisami ruchu drogowego obowiązującymi w krajach znajdujących się na trasie. W ten sposób można uniknąć różnych niechcianych wykroczeń i mandatów, ponieważ pod wieloma względami przepisy w innych krajach różnią się od polskich,
- zabranie ze sobą pieniędzy w walucie kraju docelowego oraz państw, przez które przebiega trasa,
- zabranie odpowiedniej ilości wygodnej odzieży oraz komfortowych butów. Jest to szczególnie istotne w przypadku wielodniowej albo wielotygodniowej podróży, w czasie której nie zawsze kierowca ma możliwość wyprania ubrań,
- zabranie akcesoriów do snu, takich jak śpiwór, poduszka, koc czy też pościel. Dzięki temu nocowanie w ciężarówce stanie się bardziej komfortowe. Na szczęście obecnie na rynku mamy do czynienia z coraz nowszymi modelami ciągników siodłowych i pojazdów ciężarowych, które zapewniają coraz lepsze warunki snu i szeroko pojętego wypoczynku,
- zabranie przydatnych narzędzi oraz drobnych części zapasowych. Nawet w bardzo zadbanym pojeździe może się pojawić awaria. Dzięki narzędziom i elementom, takim jak na przykład żarówki, wielu prostych napraw można dokonać samodzielnie,
- skompletowanie apteczki pierwszej pomocy. W niektórych krajach jest ona obowiązkowa, ale i tak warto ją zabrać, nawet jeśli teoretycznie nie jest potrzebna. Dobrze jest zabrać ze sobą opatrunki i środek do dezynfekcji ran na wypadek zranienia. Ważne są również leki przyjmowane regularnie, zapisane przez lekarza, a także dodatkowe produkty, takie jak na przykład tabletki przeciwbólowe, które złagodzą różne bóle, ale jednocześnie nie wpłyną negatywnie na prowadzenie ciężarówki.
Jakimi uprawnieniami należy dysponować, aby zostać kierowcą zawodowym?
Osoby chcące zostać kierowcami zawodowymi muszą posiadać stosowne uprawnienia do kierowania różnymi typami pojazdów. W przypadku kierowców taksówek, wystarczające jest prawo jazdy kategorii B (na samochód osobowy).
Jeżeli ktoś jednak chce pracować jako kierowca autobusu lub pragnie zajmować się transportem ładunków pojazdem ciężarowym, wówczas konieczne będzie przejście specjalnego kursi oraz zdanie egzaminu na prawo jazdy kategorii C (pojazdy ciężarowe) lub D (autobusy).
Ponadto bardzo ważne jest przejście różnego rodzaju badań lekarskich i testów psychologicznych. Konieczne jest również posiadanie świadectwa kwalifikacji zawodowej kierowców. Taki dokument stanowi potwierdzenie przejścia specjalnego szkolenia niezbędnego do transportu ludzi i przedmiotów. Bez niego nie można wykonywać pracy polegającej na takim przewozie, niezależnie od faktu posiadania stosownego prawa jazdy. Dotyczy ono bowiem tylko pojazdów, a nie przewożonych pasażerów czy też ładunków.
Praca kierowcy zawodowego a regulacje prawne
Nie trzeba raczej nikomu wspominać o tym, że praca kierowcy zawodowego to niezwykle odpowiedzialne zajęcie. Kierowanie dużym i ciężkim pojazdem wiąże się z pewnym ryzykiem. Nic więc dziwnego, że kierowcy samochodów ciężarowych, zestawów TIR oraz autobusów muszą mieć zagwarantowane właściwe, optymalne warunki pracy. Pozwalają one na wykonywanie obowiązków kierowcy w sposób bezstresowy oraz z zachowaniem norm bezpieczeństwa.
Bardzo ważna jest kwestia godzin pracy kierowcy. Gdyby nie były one normowane prawnie, wielu pracodawców stosowałoby różne nadużycia. Kierowca, który w jednym ciągu przejechał zbyt wiele godzin bez odpoczynku, będzie przemęczony. To z kolei prowadzi do spadku koncentracji, możliwości zaśnięcia za kierownicą oraz do innych niebezpiecznych sytuacji na drodze mogących nawet skończyć się wypadkiem.
Konkretne przepisy dotyczące czasu pracy kierowców można znaleźć w prawie Unii Europejskiej, a dokładniej chodzi o Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego (WE nr 561/2006).
Godziny pracy zawodowego kierowcy są ściśle regulowane prawnie
Jak wygląda czas pracy kierowcy zawodowego?
Na podstawie powyższych informacji można dość łatwo stwierdzić, że kwestią istotną jest to, aby kierowca był wypoczęty w czasie wykonywania swoich obowiązków służbowych. W związku z tym jest on zobowiązany do przestrzegania ustalonego odgórnie czasu pracy oraz ilości i długości przerw. Dotyczy ty czasu dziennego, tygodniowego oraz dwutygodniowego. Wytyczne w tym zakresie są bowiem regulowane prawnie.
Zgodnie z art. 6. rozporządzenia nr 561/2006 kierowca powinien prowadzić samochód ciężarowy przez maksymalny czas 9 godzin dziennie. Istnieją pewne wyjątkowe sytuacje, w których czas takiej pracy można zwiększyć do 10 godzin na dobę, ale nie powinno to być regułą. Taki dzień pracy, dłuższy o jedną godzinę może wypaść zaledwie 2 razy w tygodniu.
Planując czas pracy kierowcy, warto też pamiętać o tygodniowym limicie czasu pracy, który wynosi 56 godzin. Jeśli trasa zajmie dwa tygodnie pod rząd, wówczas maksymalny czas to 90 godzin.
Innymi słowy po wypracowaniu 56 godzin w pierwszym tygodniu, w kolejnym kierowca może jeździć tylko przez 34 godziny (56+34=90). Zastosowanie znajduje tu bowiem zasada łącznego czasu pracy w ciągu dwóch tygodni pod rząd.
Jak wyglądają przerwy w pracy zawodowego kierowcy?
Podczas pracy kierowca ma również prawo do przerw, które są istotne z perspektywy unikania przemęczenia. Po jeździe trwającej 4,5 godziny, kierowca ma obowiązek zrobić przerwę trwającą 45 minut. Istnieje też możliwość podzielenia jej na przerwę trwającą 15 minut, po której następuje przerwa 30-minutowa. Napisano to wyraźnie w artykule 7. rozporządzenia nr 561/2006.
Przykładowo zamiast postoju 45-minutowego po 4,5 godzinach jazdy, można zrobić przerwę 15-minutową, na przykład po godzinie jazdy oraz 30-minutową po kolejnych 3 godzinach chyba, że zaczyna się wypoczynek.
Zgodnie z przepisami, takie przerwy są liczone w skali dziennej oraz tygodniowej. Pomiędzy wyjazdami niezbędny jest również odpowiedni wypoczynek, zanim kierowca ponownie ruszy w trasę.
Gdy upłynie przysługujący okres wypoczynku, wówczas kolejny czas wolny należy wykorzystać w ciągu doby. Regularny wypoczynek można podzielić na dwie części:
- wypoczynek 3-godzinny,
- wypoczynek trwający przynajmniej 9 godzin.
Wspomniane wyżej zasady dotyczą kierowców jeżdżących w krajach Wspólnoty Europejskiej.