Manewr zawracania. Na czym polega i kiedy można go wykonać?

Kierowcy często pytają, czy można wykonać manewr zawracania w konkretnej sytuacji na drodze. Choć zawracanie jest z pozoru prostą techniką, często dochodzi do wątpliwości, kiedy można go wykonać, a kiedy jest zabroniony. Co na to przepisy ruchu drogowego? W artykule wyjaśniamy na czym polega manewr zawracania oraz jak wykonać go legalnie i bezpiecznie.

Na czym polega manewr zawracania?

Zawracanie to jeden z podstawowych manewrów, których uczy się początkujących kierowców. Pomimo znajomości przepisów, zmiana kierunku jazdy wciąż sprawia problem wielu uczestnikom ruchu. Warto więc przypomnieć sobie czym jest zawracanie oraz kiedy wykonywać je w sposób bezpieczny i bez łamania przepisów.

Manewr zawracania polega na wykonaniu skrętu o 180 stopni i zmianie kierunku jazdy na przeciwny. Kierowca chcący zawrócić musi zachować szczególną ostrożność, zasygnalizować zamiar wykonania manewru oraz upewnić się, że nie spowoduje nim zagrożenia bezpieczeństwa ruchu drogowego.

W dalszej części artykułu wskazujemy, gdzie można wykonać manewr zawracania oraz w których miejscach jest on zabroniony.

Gdzie nie można zawracać?

W przepisach ruchu drogowego znajduje się szczegółowy wykaz sytuacji, gdzie nie można zawracać. W tych miejscach zmiana kierunku jazdy jest niedopuszczalna ze względu na bezpieczeństwo w ruchu na drodze. Choć o tym, gdzie nie można zawracać uczył się każdy kierowca, warto powtórzyć i utrwalić te zasady. Pozwoli to uniknąć nie tylko mandatu, ale też spowodowania zagrożenia na drodze.

Zawracać nie można:

  • podczas jazdy na autostradzie,
  • na mostach i wiaduktach,
  • na drogach jednokierunkowych,
  • na drogach ekspresowych (wyjątki stanowią specjalnie wyznaczone miejsca),
  • w tunelach.

Zawracanie jest niedozwolone także w warunkach, w których mogłoby zagrażać bezpieczeństwu ruchu drogowego lub też go utrudnić. Do takich sytuacji należy przykładowo przekroczenie linii ciągłej, które zakazuje zmiany pasa ruchu.

Przepisy zabraniają zawracania między innymi podczas jazdy na autostradzie

Przepisy zabraniają zawracania między innymi podczas jazdy na autostradzie

Znak zakaz zawracania. O czym mówi?

O tym, że w danym miejscu jest zakaz wykonywania manewru zawracania informują też odpowiednie znaki. Oprócz wspomnianej wcześniej linii ciągłej, przepisy wymieniają też określone znaki pionowe, które informują kierowcę o zakazie zawracania.

Te znaki informują, że na danym odcinku obowiązuje zakaz zawracania.

  • Znak zakaz zawracania (B-23) – znak ten mówi kierowcom o zakazie zawracania do najbliższego skrzyżowania włącznie.
  • Znak zakaz skrętu w lewo (B-21) – jest to znak mówiący, że skręt w lewo jest zabroniony. Dodatkowo zabrania on zawracania na najbliższym skrzyżowaniu.
  • Nakaz jazdy prosto, w lewo lub w prawo (znaki typu C) – na drogach, gdzie określony kierunek jazdy regulowany jest znakiem nakazu nie można zawracać.
  • Sygnalizacja kierunkowa (S-3) – jeśli ruchem kieruje sygnalizacja świetlna ze strzałkami (bez strzałki w dół), również obowiązuje zakaz zawracania.

Warto pamiętać, że znaki zakazu obowiązują od miejsca ich ustawienia do najbliższego skrzyżowania włącznie. W innych przypadkach, znak zakazu zawracania może być odwołany innym znakiem. Do znaków odwołujących zakaz należą B-24 (koniec zakazu zawracania) oraz B-42 (koniec zakazu).

Kiedy można zawracać?

Są sytuacje, w których wykonywanie manewru zawracania jest w pełni legalne i dozwolone. Mogą one przysporzyć kierowcy problemów, gdyż nie zawsze są tak jasno określone przepisami.

Podczas wykonywania takiego manewru konieczne jest upewnienie się, że nie stwarzasz zagrożenia w ruchu. Manewr nie może zmuszać innych kierowców do gwałtownego hamowania lub dużego zmniejszenia prędkości.

Dodatkowo, aby można było zawracać w sposób legalny i bezpieczny, należy spełnić kilka warunków.

  • Znaki drogowe nie zakazują zawracania i skrętu w lewo.
  • Zawracania nie zabrania sygnalizacja kierunkowa oraz znaki poziome.
  • Pojazd zawracający nie znajduje się w miejscach, w których manewru zabraniają przepisy.
Podczas zawracania najważniejsze jest, aby nie spowodować zagrożenia w ruchu

Podczas zawracania najważniejsze jest, aby nie spowodować zagrożenia w ruchu

Zawracanie na skrzyżowaniu

Zawracanie na skrzyżowaniu to jeden z częściej spotykanych manewrów podczas jazdy w mieście. To, czy można zawrócić na skrzyżowaniu w dużej mierze zależy od konkretnej sytuacji.

Oprócz wspomnianej wcześniej sygnalizacji kierunkowej, samo pierwszeństwo może być dodatkowo ustalone znakami drogowymi lub nie posiadać takowych wcale. Z tego względu zawracanie w takich miejscach może być problematyczne dla wielu kierowców.

Kiedy można zawracać na skrzyżowaniu?

Zawracać na skrzyżowaniu można w kilku sytuacjach. W przypadku skrzyżowania kierowanego sygnalizatorem kierunkowym, który posiada strzałkę w dół, zawracanie jest dozwolone.

Nieco inną sytuacją jest skrzyżowanie z sygnalizatorem świetlnym bez strzałek. Zielone światło umożliwia wjazd na skrzyżowanie, ale nie daje gwarancji bezpieczeństwa kierowcy ani innym uczestnikom ruchu podczas zawracania. Manewr zawracania w takich warunkach jest dozwolony, ale należy ustąpić pierwszeństwa pojazdom jadącym z przeciwnego kierunku na wprost.

Na skrzyżowaniu z sygnalizatorem należy też pamiętać o tym, by zwracać uwagę na znaki drogowe (pionowe oraz poziome). Jeśli zakaz nie zabrania skrętu w lewo, można przystąpić do manewru.

Mimo zielonego światła, na skrzyżowaniu z sygnalizatorem wciąż należy zachować szczególną ostrożność

Mimo zielonego światła, na skrzyżowaniu z sygnalizatorem wciąż należy zachować szczególną ostrożność

Kiedy nie wolno zawracać na skrzyżowaniu?

Tutaj sprawa jest prostsza i sprowadza się do wskazań znaków drogowych. Nie wolno zawracać na skrzyżowaniu, którego ruchem kieruje sygnalizator kierunkowy bez strzałki w dół.

Jeśli na skrzyżowaniu znajdują się znaki takie jak zakaz skrętu w lewo, zakaz zawracania lub nakaz jazdy w określonym kierunku, również nie wolno zawracać w takim miejscu. Warto pamiętać, że zakaz skrętu w lewo obowiązuje na najbliższym skrzyżowaniu. Możliwe jest więc zawrócenie pojazdu przed wjazdem na skrzyżowanie – zakaz obowiązuje tylko w jego obrębie.

Trzecia sytuacja, w której nie wolno zawracać na skrzyżowaniu występuje wtedy, gdy manewr wiąże się z przekroczeniem linii ciągłej lub wjazdem na pas z wyznaczonymi kierunkami ruchu. Jeśli zawracanie wymaga któregoś z powyższych, nie możemy wykonać manewru na skrzyżowaniu.

Zawracanie na skrzyżowaniu równorzędnym. Co warto wiedzieć?

Zawracanie na skrzyżowaniu równorzędnym to kwestia, której warto przyjrzeć się z osobna. Gdy nie występują znaki drogowe oraz sygnalizacja świetlna, zawracanie jest jak najbardziej możliwe.

Kwestią problematyczną na skrzyżowaniach równorzędnych jest pierwszeństwo przejazdu. Dzisiejsze przepisy mówią o tym, że kierowca wykonujący manewr zawracania w takim miejscu ma takie samo pierwszeństwo, jak przed wjazdem na skrzyżowanie.

Warto więc wiedzieć, że zawracanie na skrzyżowaniu równorzędnym jest dozwolone, jednak należy ustąpić pierwszeństwa pojazdom jadącym z prawej strony.

Choć przepisy nie zabraniają zawracania, ważnym jest by zachowywać ostrożność podczas zmiany kierunku jazdy. Lewy kierunkowskaz nie daje jasnej informacji innym kierowcom. Pojazd może tym sygnalizować skręt w lewo lub zawracanie. Podczas zawracania na skrzyżowaniu równorzędnym należy więc jechać bardzo ostrożnie i zwracać uwagę na innych kierowców.

Zawracanie na rondzie

Rondo to z definicji skrzyżowanie z ruchem okrężnym. Zawracanie jest więc dozwolone i ma się tak samo, jak w przypadku każdego innego skrzyżowania. Z zawracaniem na rondzie wiążą się jednak kontrowersje, już na etapie nauki jazdy.

Kierowcy podczas szkolenia uczeni są włączania lewego kierunkowskazu przed wjazdem na rondo. Sygnalizuje on zamiar zawracania na rondzie lub skorzystania z innego zjazdu niż pierwszy. Przepisy drogowe nie określają jasno, że jest to konieczne. Eksperci są zdania, że podczas jazdy na rondzie należy włączyć jedynie prawy kierunkowskaz, tuż przed opuszczeniem pasa ruchu i ronda na wybranym zjeździe.

Zawracanie na rondzie z jednym pasem ruchu jest dosyć proste. Należy jedynie pamiętać by ustąpić pierwszeństwa pojazdom, które już się na rondzie znajdują oraz sygnalizować zamiar zjazdu.

Inną sytuacją jest zawracanie na rondzie z wieloma pasami ruchu. Takie ronda zazwyczaj posiadają znaki pionowe i poziome, które informują o kierunku jazdy. Należy się do nich stosować, aby utrzymać porządek podczas przejazdu. Do zawracania na rondzie wielopasmowym służy skrajny lewy pas.

O czym jeszcze należy pamiętać w takiej sytuacji? Przed opuszczeniem ronda z wieloma pasami ruchu należy zająć prawy pas. Bezpośredni zjazd ze skrajnego lewego pasa powoduje przecięcie linii ruchu pojazdom jadącym po prawej stronie. W świetle przepisów drogowych, może być to traktowane jako wymuszenie pierwszeństwa.

Sposób zawracania na rondzie jest zależny od ilości pasów ruchu

Sposób zawracania na rondzie jest zależny od ilości pasów ruchu

Zawracanie z wykorzystaniem infrastruktury

Zawracanie z wykorzystaniem infrastruktury to jedno z zadań podczas egzaminu na prawo jazdy. Do infrastruktury drogowej zaliczamy wszelkiego rodzaju zatoczki, bramy oraz podjazdy znajdujące się po obu stronach jezdni.

Manewr ten jest w dużej mierze zależny od tego po której znajduje się infrastruktura (prawa lub lewa) oraz kierunku wjazdu (przodem lub tyłem). W przypadku egzaminu praktycznego, miejsce zawracania wybiera oczywiście egzaminator.

Jak bezpiecznie i prawidłowo wykonać zawracanie z wykorzystaniem infrastruktury? Oto kilka prostych kroków na przykładzie wjazdu przodem po lewej stronie:

  • włączenie lewego kierunkowskazu,
  • upewnienie się o możliwości przejazdu,
  • wjazd w element infrastruktury po lewej stronie tak, aby cały pojazd był schowany,
  • włączenie biegu wstecznego,
  • ponowne upewnienie się o możliwości przejazdu,
  • włączenie prawego kierunkowskazu,
  • wjazd na prawy pas do ruchu w przeciwnym kierunku.

Przy zawracaniu należy zawsze upewnić się, czy pojazd nie spowoduje zagrożenia dla ruchu oraz wszelkie zmiany kierunku jazdy sygnalizować migaczem. Manewr ten nie powinien zablokować ruchu dla innych samochodów.

Upewnienie się o możliwości wykonania manewru to podstawa bezpieczeństwa na drodze

Upewnienie się o możliwości wykonania manewru to podstawa bezpieczeństwa na drodze

Zawracanie na 3. Jak wykonać?

Zawracanie na trzy jest manewrem zmiany kierunku jazdy na niewielkiej przestrzeni. Także należy do zadań egzaminacyjnych i przysparza kłopotów niejednemu młodemu kierowcy. Do wykonania go wykorzystuje się całą szerokość jezdni, aż po krawężniki.

Aby prawidłowo wykonać zawracanie na 3, wystarczy kilka prostych manewrów w kolejności:

  • upewnić się o możliwości wykonania zawracania.
  • skręcić kierownicę maksymalnie w lewo oraz zasygnalizować manewr lewym migaczem,
  • podjechać powoli do samego krawężnika,
  • skręcić kierownicę maksymalnie w prawo i włączyć bieg wsteczny,
  • zasygnalizować manewr zawracania prawym migaczem,
  • podjechać do krawężnika po przeciwnej stronie,
  • wyprostować koła i wjechać na pożądany pas ruchu.

Ważne jest, aby przed każdym zamiarem zmiany kierunku ruchu upewnić się, że nie spowoduje on zagrożenia i zablokowania innych pojazdów. Każdy ruch należy sygnalizować oraz wykonywać ze szczególną ostrożnością.

Autor: Dariusz Janiszewski

Pasjonat motoryzacji, który od wielu lat profesjonalnie doradza w wyborze opon i felg. Posiada bogate doświadczenie na rynku oponiarskim – od opon do aut miejskich, aż po ogumienie do jazdy wyścigowej. Prywatnie jest zapalonym miłośnikiem japońskiej motoryzacji lat 80. i nowinek technologicznych.

Copyright © 2010-2024 24opony.pl. Wszelkie prawa zastrzeżone.