Przewożenie dzieci w samochodzie. Jakie są obecnie przepisy?

Ze wszystkich rzeczy, które kupisz dla swojego dziecka, dobry fotelik samochodowy jest jednym z najważniejszych. Fotelik będzie potrzebny od momentu zabrania dziecka ze szpitala do momentu, gdy dziecko urośnie na tyle, by móc zapiąć pas bezpieczeństwa dla dorosłych, czyli zazwyczaj w wieku około 10 lat lub później. Według Consumerreports.org około 46% fotelików i podwyższeń dla dzieci jest zainstalowanych nieprawidłowo. Źle zamontowany fotelik sprawia, że dziecko jest bezbronne podczas wypadku. Co więc powinieneś wiedzieć na ten temat? 

Kary za nieprzepisowe przewożenie dzieci w samochodzie

Brak odpowiednich zabezpieczeń dla dziecka w trakcie podróży grozi mandatem w wysokości 300 złotych. A od 17 września 2022 roku: 

• 15 punktów karnych – więcej niż dwoje dzieci,
• 10 punktów karnych – dwoje dzieci,
• 5 punktów karnych – jedno dziecko.

Co ważne, służby mogą zastosować karę nie tylko w przypadku braku fotelika, ale także w sytuacji, kiedy fotelik jest niewłaściwie przymocowany do siedzenia.

Jak wybrać fotelik dziecięcy? 

Wedle standardów, które obowiązują w Europie (Regulamin ECE R44), foteliki dzieli się na pięć grup wagowych: 

• Grupa 0 dla dzieci o wadze do 10 kg (wiek: od urodzenia do 6–9 miesięcy)
• Grupa 0+ dla dzieci o wadze do 13 kg (wiek: od urodzenia do 12–15 miesięcy)
• Grupa I dla dzieci o wadze od 9 do 18 kg (wiek: 9 miesięcy – 4 lata)
• Grupa II dla dzieci o wadze od 15 do 25 kg (wiek: 4–6 lat)
• Grupa III dla dzieci o wadze od 22 do 36 kg (wiek: 6–11 lat)

Foteliki sprzedawane w Polsce muszą posiadać homologację według europejskiego certyfikatu bezpieczeństwa ECE R44-03 lub ECE R44-04. Jednak ten aspekt nie jest gwarancją wysokiego bezpieczeństwa fotelika w momencie wypadku. 

Czy kupić używany fotelik samochodowy?

Istnieje dość duży rynek używanych fotelików samochodowych dla dzieci, zwłaszcza najdroższych typów i marek.

W ankiecie stworzonej przez Which? w 2022 r. 34% z 2004 rodziców z dzieckiem w wieku poniżej pięciu lat przyznało, że otrzymało lub kupiło używany fotelik samochodowy.

Nie zaleca się kupowania używanego fotelika samochodowego. Dzieje się tak, ponieważ nie zawsze można być pewnym jego historii. Mógł być w wypadku i chociaż na zewnątrz wygląda zupełnie dobrze, mogą występować pęknięcia lub złamania, które mogą osłabić jego integralność strukturalną, co oznacza, że ​​nie chroni Twojego dziecka podczas wypadku.

Jeśli pożyczasz lub kupujesz fotelik samochodowy od członka rodziny lub bliskiego przyjaciela, wypytaj go dokładnie o historię fotelika i sprawdź lub zadaj następujące pytania:

• Czy brał udział w jakimkolwiek wypadku lub kolizji?
• Ile lat ma siedzenie? Unikaj fotelika starszego niż sześć lat.
• Czy fotelik ma naklejkę potwierdzającą, że spełnia przepisy ECE R44-03 lub ECE R44-04?
• Czy był kupiony przez poprzedniego właściciela jako używany czy nowy?
• Czy klamry zapinają się z wyraźnym kliknięciem?
• Czy szelki wyglądają na zużyte lub postrzępione?
• Czy posiada instrukcję obsługi?
• Czy właściciel nadal posiada dowód zakupu?
• Czy fotelik pasuje do Twojego modelu samochodu?

Żywotność swojego fotelika samochodowego

Niektórzy producenci określają, że powinieneś przestać używać fotelika po określonym czasie. W zależności od rodzaju wynosi to od 5 do 12 lat.

Są dwa główne powody takiego postępowania:

po pierwsze, jak tylko fotelik zostanie zainstalowany w pojeździe, może być narażony na działanie wysokich temperatur i dużego natężenia światła, będąc w samochodzie przez cały dzień. W rezultacie nawet wysokiej jakości i wyjątkowo odporne na starzenie tworzywa sztuczne mogą zacząć ulegać degradacji.

Ponadto elementy trzymające fotelik mogą ulec ogólnemu zużyciu, zwłaszcza jeśli zostały zdjęte do czyszczenia. Oznacza to, że starszy, dobrze używany fotelik może nie zapewniać takiego samego poziomu ochrony przed zderzeniem, jak nowszy fotelik.

Po drugie, technologia fotelików samochodowych i przepisy dotyczące fotelików samochodowych mogą się znacznie rozwinąć na przestrzeni 10 lat.

Czy naprawiać fotelik samochodowy dziecka?

Jeśli napotkasz problem z fotelikiem samochodowym, możesz go naprawić, ale będzie to zależeć od szeregu czynników, w tym od tego, czy nadal jest on objęty gwarancją i czy nadal masz dowód zakupu.

Co więcej, ze względu na charakter fotelików samochodowych i ich znaczenie dla bezpieczeństwa dziecka, nie zalecamy samodzielnego naprawiania fotelików. Jeśli fotelik jest uszkodzony i nie jest objęty gwarancją, zawsze zalecamy jego wymianę.

Fotelik, który uległ wypadkowi

Zawsze powinieneś wymienić fotelik samochodowy, jeśli miał wypadek. Może się okazać, że niektórzy producenci zapewniają usługę, która ocenia, czy możesz nadal korzystać z fotelika samochodowego, ale zawsze zalecamy jego wymianę.

Twoja polisa ubezpieczenia samochodu powinna pokryć koszty wymiany fotelika, ale sprawdź ten fakt, ponieważ nie każda. Badania przeprowadzone w 2018 r. przez Defaqto (instytucja skoncentrowana na pomaganiu instytucjom finansowym i konsumentom w podejmowaniu bardziej świadomych decyzji) wykazało, że co czwarta polisa nie obejmuje fotelików samochodowych.

Bezpieczeństwo dziecka w foteliku – wskazówki 

Badania przeprowadzone przez NHTSA oraz w terenie wskazują, że odsetek nieprawidłowo zamontowanych fotelików samochodowych wynosi od 74 do 90 procent. Tak, dobrze przeczytałeś – większość fotelików dziecięcych nie jest zainstalowana prawidłowo. Oto jak zrobić to prawidłowo:

Właściwy fotelik

Sprawdź limity wysokości i wagi fotelika (patrz na nasz schemat powyżej). Wiek jest również ważnym czynnikiem, ponieważ odzwierciedla rozwój układu kostnego dziecka.

Stabilność fotelika

Po zainstalowaniu, fotelik nie powinien poruszać się więcej niż 2 cm z boku na bok lub z przodu do tyłu. Nie zniechęcaj się – to może być trudne.

Wysokość uprzęży

W przypadku montowania fotelika tyłem do kierunku jazdy, pasy powinny znajdować się na wysokości ramion dziecka lub poniżej. Przy montażu przodem do kierunku jazdy, pasy uprzęży powinny znajdować się na wysokości lub powyżej ramion dziecka. Klips piersiowy powinien zawsze znajdować się na wysokości pachy.

Kontrola końcowa

Sprawdź kąt odchylenia fotelików montowanych tyłem do kierunku jazdy (większość ma wskaźnik), aby uniknąć opadania głowy dziecka do przodu i utrudniania mu oddychania.

W przypadku fotelików montowanych przodem do kierunku jazdy, należy zawsze założyć i napiąć górny pas mocujący, aby zapobiec przemieszczaniu się fotelika do przodu, co może spowodować obrażenia głowy.

Zwolnij i skoncentruj się

• Zawsze jedź powoli.
• Zmień swój schowek samochodowy w pudełko na telefon. Wyłącz telefon i odłóż go.
• Jeśli Twój telefon ma opcję „Nie przeszkadzać podczas jazdy”, upewnij się, że ta opcja jest włączona.

Czego nie robić przewożąc dzieci?

• Nigdy nie trzymaj dziecka na rękach w pojeździe.
• Nigdy nie używaj jednego pasa bezpieczeństwa dla dorosłych do przytrzymywania zarówno siebie, jak i dziecka.
• Nigdy nie używaj jednego pasa bezpieczeństwa do przytrzymywania więcej niż jednej osoby.
• Nigdy nie przewoź w pojeździe czyjegoś dziecka, jeśli nie posiadasz fotelika dla dziecka odpowiedniego do jego wzrostu i wagi.
• Nigdy nie zostawiaj dzieci samych w pojazdach.