System inteligentnego asystenta prędkości (ISA) to nowość, którą od 6 lipca 2022 roku muszą posiadać wszystkie nowo homologowane pojazdy. Dotychczas system ISA był montowany tylko w niektórych modelach, lecz zgodnie z najnowszymi przepisami Unii Europejskiej, bez systemu ISA samochód nie otrzyma homologacji. Czym jest inteligentny asystent prędkości i co to oznacza dla kierowców?
Czym jest ISA?
System ISA (Intelligent Speed Assistance) to system, który będzie informował kierowcę o przekroczeniu dopuszczalnej prędkości podczas jazdy. Ostrzeganie odbywa się za pomocą krótkiego, trwającego 5 sekund sygnału dźwiękowego, a asystent będzie włączał się automatycznie podczas uruchamiania silnika. Inteligentny asystent prędkości to jedno z rozwiązań zaawansowanych systemów wspomagania kierowcy (ADAS), do których zaliczamy także asystenta parkowania, tempomat czy system wykrywania martwego pola.
Głównym zadaniem systemu ISA jest zwiększenie bezpieczeństwa na drodze, zmuszając kierowców do przestrzegania ograniczeń prędkości na drodze. Wypadki z niedostosowaniem prędkości wciąż są dużym problemem w Polsce, gdyż według statystyk z 2021 roku, w tego typu wypadkach drogowych zginęło 41,5% wszystkich ofiar wypadków drogowych.
Od kiedy obowiązuje?
Obowiązkowe montowanie systemu ISA w nowych modelach obowiązuje od 6 lipca 2024 roku na terenie wszystkich krajów Unii Europejskiej. Inteligentny asystent prędkości jest warunkiem uzyskania przez pojazd homologacji – zgody do użytku i sprzedaży na danym terenie. Dla nowo wyprodukowanych modeli, które otrzymały już homologację, wymóg posiadania ISA zacznie obowiązywać dopiero w 2024 roku.
Jak działa inteligentny asystent prędkości?
Działanie inteligentnego asystenta prędkości opiera się na układzie rozpoznawania znaków drogowych lub GPS. System może także korzystać z obu źródeł. Po rozpoznaniu i przetworzeniu informacji zarejestrowanej, system ostrzega i informuje kierowcę o przekroczeniu dopuszczalnej prędkości na danym odcinku.
Istnieją dwie wersje systemu – pasywna i aktywna. W wersji pasywnej, ISA pełni jedynie funkcję informacyjną, a przestrzeganie zasad ruchu drogowego należy w pełni do kierowcy. W drugiej, aktywnej wersji, system inteligentnego asystenta prędkości posiada opcję zmniejszenie prędkości pojazdu poprzez zmniejszenie mocy silnika.
Według przepisów Unii Europejskiej, każdy nowy pojazd musi spełniać jedną z wersji; albo opierać się na ostrzeganiu kierowcy 5-sekundowym sygnałem dźwiękowym, albo posiadać możliwość ingerencji w prędkość samochodu.
Warto podkreślić, że system ISA nie jest zdolny do samodzielnego prowadzenia pojazdu, jego możliwości kończą się najdalej na zdolności regulacji prędkości samochodu. Z tego względu odpowiedzialność za bezpieczną jazdę spada na kierowcę. System ISA nie zastępuje kierowcy, a jedynie ułatwia mu jazdę.
Zalety systemu ISA – po co został wprowadzony?
Przede wszystkim, dzięki nowoczesnemu systemowi ISA uda się ograniczyć liczbę niebezpiecznych wypadków drogowych spowodowanych nadmierną prędkością, dzięki funkcji regulacji prędkości jazdy (w przypadku modeli aktywnych). Jednak system ten nie powstał jedynie po to, aby ograniczać kierowców, lecz także ułatwiać poruszanie się po drogach zgodnie z przepisami, co zapewnia nie tylko większe bezpieczeństwo, ale i mniej mandatów za przekroczoną prędkość.
Czy system ISA posiada wady? - głosy krytyki
Głównym argumentem przeciwko systemowi inteligentnego asystenta prędkości jest niedoskonałość systemu. Kamery, których zadaniem jest sprawne i szybkie odczytywanie i rozpoznawanie znaków i oznaczeń drogowych, nie zawsze sprawują się tak, jak powinny.
Złe warunki pogodowe, słabo czytelne, wyblakłe tablice czy drzewa przysłaniające znaki, często całkowicie uniemożliwiają kamerom rozpoznanie. Z tego względu przydatność systemu ISA w faktycznych warunkach drogowych jest kwestią sporną.
System ISA może mieć także problem z szybką i skuteczną interpretacją aktualnej sytuacji na drodze. Szybkość reakcji systemu często może być wolniejsza niż refleks kierowcy. Jeśli kierowca włącza się do jazdy na autostradzie czy drodze szybkiego ruchu z bocznej drogi o niewielkim ograniczeniu prędkości, system ISA może nie nadążyć i dalej rozpoznawać ograniczenie np. do 20 km/h.
Jeśli kierowca nie będzie miał możliwości sprawnego wyłączenia systemu i dostosowania samodzielnego prędkości, taka powolna jazda na drodze szybkiego ruchu może stanowić niebezpieczeństwo zarówno dla niego, jak i innych uczestników ruchu drogowego.
FAQ - najczęściej zadawane pytania na temat ISA
Od kiedy obowiązuje ISA?
ISA obowiązuje od 6 lipca 2021 roku, zgodnie z przepisami ustalonymi przez UE.
Czy ISA będzie można wyłączyć?
System ISA włącza się automatycznie, po każdym uruchomieniu silnika czy otwarciu drzwi pojazdu. Można go jednak dezaktywować przed rozpoczęciem jazdy (wyciszając sygnały dźwiękowe) lub w czasie jazdy, np. poprzez mocniejsze naciśnięcie pedału gazu. Układ zostanie jednak tylko tymczasowo dezaktywowany, po chwili zostanie podjęta próba ograniczenia prędkości.
Czy dane o wyłączeniu systemu ISA są rejestrowane?
Każdorazowa próba wyłączenia systemu ISA jest rejestrowana i trafia do producenta samochodu oraz do organów Unii Europejskiej, które dzięki tym danym przygotują ocenę statystyczną na temat stylu jazdy kierowców do końca 2025 roku.
Za wyłączenie systemu ISA nie grozi jednak żadna kara – dane są zbierane jedynie w celach statystycznych, aby móc ocenić użyteczność nowego systemu.