Korki drogowe są sytuacjami drogowymi powodującymi zdenerwowanie, tym bardziej, że często nie można ich uniknąć. Wiadomo, że nikt nie chciałby utknąć na trasie i tracić cennego czasu na poruszanie się o kilka metrów co kilkadziesiąt minut. Warto dowiedzieć się czegoś więcej na temat korków na drogach.
Jakie są przyczyny korków drogowych?
W miastach o dużym zaludnieniu, korki drogowe powstają dość często w godzinach szczytu z rana albo po południu, gdy większość ludzi jedzie do pracy albo z niej wraca. Każdemu kierowcy w takiej sytuacji zależy na tym, aby stracić jak najmniej czasu i nie utknąć na drodze. Ponadto korki mogą pojawić się również na autostradach i drogach ekspresowych, czyli na trasach szybkiego ruchu.
Skąd się biorą korki drogowe?
Głównym powodem powstania problematycznego korka ulicznego jest zbyt duża liczba samochodów nagromadzonych na danym odcinku. To prowadzi do zatoru. Ludzie niestety nie chcą korzystać z komunikacji zbiorowej (autobusów i tramwajów) tylko wolą własne pojazdy. To właśnie doprowadza do korka na drodze. Ponadto ruch rozkłada się w mieście nierównomiernie i wygląda on inaczej na przedmieściach oraz w strefach centralnych.
Fala uderzeniowa - japoński eksperyment
Warto dodać, że japońscy naukowcy swego czasu przeprowadzili eksperyment. Na okręgu o obwodzie 230 metrów ustawili 22 pojazdy poruszające się z prędkością 30 km/h. Gdy w jednym pojeździe na chwilę zmniejszono prędkość, pojawiło się zjawisko tak zwanej "fali uderzeniowej" zmuszającej pozostałe pojazdy do zwolnienia i zatrzymania. Teoria takiej fali wyjaśnia powód powstawania korków na drogach, na których nie doszło do kolizji, remontu ani innych blokad.
Kierowcy sami stwarzają problemy
Problemem jest też zachowanie kierowców na drogach. Częste zmiany pasa ruchu (ze względu na szybsze poruszanie się aut na sąsiednim pasie) zmuszają kierowców jadących z tyłu do przyhamowania. Kolejne samochody również to robią aż dochodzi do ich zatrzymania i powstania korka drogowego.
Jednym z powodów postawania korków jest zbyt gwałtowna jazda
Co warto wiedzieć na temat jazdy "na suwak"?
Jeśli mowa o przyczynach korków drogowych to warto pamiętać, że tworzą oraz wydłużają się one w wyniku pokonywania zwężeń drogi oraz przy włączaniu się pojazdów do ruchu. Od 2019 roku wprowadzona została tak zwana jazda "na suwak" polegająca na tym, że każdy kierujący wpuszcza jeden pojazd z sąsiedniego pasa. Wielu jednak nadal tego nie robi, a to z kolei prowadzi do pogorszenia płynności jazdy. Inny problem to kierowcy chcący zjechać na zatłoczony pas ruchu już znacznie wcześniej przed przewężeniem. Dość często wiąże się to z problemem z opuszczeniem skrzyżowania i zablokowaniem ruchu w każdym kierunku. Efektem tego jest oczywiście korek.
Kolizje i stłuczki drogowe
Warto też pamiętać o oczywistych przyczynach korków drogowych, jakimi są różnego typu drobne kolizje i stłuczki. Często ich użytkownicy nie mają możliwości zjechania z drogi albo po prostu kłócą się oczekując na przyjazd policjantów. Takie zdarzenia stanowią ogromne utrudnienia dla innych kierujących, szczególnie w godzinach szczytu. Przy poważniejszych zdarzeniach rozwiązaniem problemu jest policjant, który kieruje ruchem. Do pogorszenia płynności jazdy i powstawania korków przyczyniają się też roboty drogowe czy też stan infrastruktury na danym terenie.
W przypadku stłuczki, nagłej awarii, wypadku lub innej przeszkody powodującej zablokowanie pasów ruchu, oczywistym jest to, że na autostradzie powstanie korek. Będzie on się wydłużał wraz z kolejnymi pojazdami dojeżdżającymi do przeszkody. Czasami jednak na autostradzie dochodzi do korków, które pojawiają się teoretycznie bez żadnej wyraźnej przyczyny.
Przy niskim natężeniu ruchu, czynności wykonywane przez jednego kierowcę nie mają wielkiego wpływu na reakcje i działania innych osób korzystających z drogi szybkiego ruchu. Sytuacja wygląda jednak zupełnie inaczej w przypadku większego zagęszczenia ruchu aut na drodze.
Korki na autostradzie mogą pojawić się także bez wystąpienia wypadku czy kolizji
Fala uderzeniowa na autostradach
Jeśli auta jadą w kolejności jeden za drugim i nagle jeden z kierowców zdecyduje się zahamować, wówczas kolejny kierowca zareaguje podobnie, ale z pewnym opóźnieniem (związanym z czasem reakcji). Podobną, opóźnioną reakcję można zauważyć u kolejnych kierowców. Takie hamowanie przemieszcza się więc pod postacią wspomnianej fali, w kierunku tylnym. To ona prowadzi do opóźnienia, spowolnienia jazdy, a nawet do powstania korka.
Po minięciu fali uderzeniowej, gdy pierwszy pojazd przyspiesza, pozostałe samochody również zaczynają przyspieszać. W tej sytuacji mamy do czynienia z falą przyspieszenia przemieszczającą się w tył. Ruch odzyska swoją płynność, gdy fala przyspieszenia dogoni powstałą wcześniej falę uderzeniową. Oczywiście należy pamiętać, że fala uderzeniowa nie powstaje samoistnie i jest związana z jakąś reakcją kierowcy.
Aby uniknąć niechcianej fali uderzeniowej, przy dużym natężeniu ruchu, należy unikać gwałtownych ruchów. Istotna jest więc płynna jazda oraz zadbanie o zachowanie właściwych odległości pomiędzy samochodami.
Co jeszcze warto wiedzieć o fali uderzeniowej?
Powstawanie fali uderzeniowej jest częste, jeśli jadące samochody są ustawione gęsto. W przypadku zachowania większych odległości, zmniejsza się ryzyko nerwowych reakcji kierowców. Mają oni bowiem możliwość spokojniejszego wyhamowania pojazdu lub nawet zdecydowania, aby nie hamować, jeśli jest to bezpieczne i możliwe (duża odległość do kolejnego auta). Negatywny wpływ na płynność i bezpieczeństwo ruchu ma tak zwana agresywna jazda "na zderzaku".
Zgodnie z polskimi przepisami, kierowca ma obowiązek:
- jazdy z prędkością, która nie utrudnia jazdy innym użytkownikom drogi,
- hamowania tak, aby nie powodować zagrożenia oraz utrudnienia ruchu,
- zachowania odstępu potrzebnego do uniknięcia zderzenia, gdy poprzedzający pojazd będzie hamować albo się zatrzyma.
Ponadto jadąc po autostradzie lub drodze ekspresowej, należy zachować minimalny odstęp pomiędzy własnym, a poprzedzającym pojazdem jadącym tym samym pasem ruchu. Odległość tą wyraża się w metrach i jest on nie mniejszy niż połowa liczby, która określa prędkość auta wyrażoną w kilometrach na godzinę. Przepis ten nie znajduje jednak zastosowania w czasie wyprzedzania. Innymi słowy jadąc z prędkością 140 km/h, należy znajdować się minimum 70 metrów za poprzedzającym pojazdem.
Oczywiście mamy tutaj do czynienia z zasadą ogólną. Bezpieczeństwo jest uzależnione również od czasu reakcji kierowcy oraz od zróżnicowanych dróg hamowania różnych samochodów. Ponadto stojąc w korku nie wolno stać za daleko od poprzedzającego samochodu, ponieważ powoduje to wydłużenie zatoru i utrudnia innym kierowcom włączenie się do ruchu.
Czy można zapobiec korkom ulicznym?
Chcąc poprawić sytuację drogową i uniknąć powstawania irytujących korków, trzeba przede wszystkim pomyśleć o wielu zmianach związanych z infrastrukturą i stanem dróg oraz z samą kulturą jazdy. Najprostszą, ale często kosztowną i po prostu niemożliwą opcją jest budowa nowych oraz poszerzenie starych dróg. Większe miasta radzą sobie z problemem dzięki budowie obwodnic, które znacząco rozładowują ruch w mieście. Dobrym pomysłem jest też inwestowanie w rozwój ekologicznych metod transportu, takich jak na przykład hulajnogi i rowery albo parkingi Park&Ride pozwalające przesiąść się do autobusu lub tramwaju.
Często w miastach ogranicza się miejsca parkingowe lub wprowadza się miejsca płatne. Dotyczy to głównie centralnych, najbardziej zatłoczonych regionów. Ma to na celu zniechęcenie mieszkańców do jazdy samochodami. Jest to radykalne rozwiązanie, które pozwala jednak w pewnym stopniu zmniejszyć problem powstawania korków. O wiele ważniejsza jest jednak właściwa kultura i technika jazdy, o którą każdy może zadbać sam. Unikając jazdy "na zderzaku" i zachowując właściwą odległość od poprzedzającego auta, można się przyczynić do zmniejszenia problemu związanego z gwałtownym hamowaniem i powodowaniem zatoru.
Dobrą wiadomością jest również to, że wielu producentów nawigacji satelitarnych, oferuje swoim klientom systemy, które nie tylko pokazują trasę, ale również informują o korkach i sugerują przejazd mniej zatłoczoną drogą. Udogodnienia tego typu są również dostępne w nawigacjach w smartfonach. Wiele pojazdów posiada również nowoczesne rozwiązania elektroniczne analizujące ruch i sugerujące wybór alternatywnych, lepszych tras.