W 2014 roku Unia Europejska nałożyła obowiązek, aby każde wyprodukowane auto po 1 listopada 2014 roku – przeznaczone do sprzedaży na ternie Unii Europejskiej – było wyposażone w czujnik TPMS. Chodzi oczywiście o system monitorowania ciśnienia powietrza w oponach. W związku z tym pojawiło się wiele pytań: jaki będzie koszt wymiany kół z tym systemem, ile wyniesie naprawa w razie awarii, ale co najważniejsze – jakie korzyści przyniesie posiadanie systemu TPMS?
TPMS – co to i jak działa?
TPMS to system monitorujący ciśnienie opon. Skrót pochodzi od anglojęzycznej nazwy Tire Pressure Monitoring System. Jak sama nazwa wskazuje TPMS ma za zadanie kontrolować prawidłowe ciśnienia opon. Parametr ten wpływa na komfort prowadzenia pojazdu oraz bezpieczeństwo.
Pamiętajmy, że nieprawidłowe ciśnienie może negatywnie wpłynąć na właściwości jezdne, szczególnie podczas gwałtownych manewrów lub hamowania. Z kolei jeśli ciśnienie w oponach będzie zbyt wysokie wpłynie to na większe spalanie naszego auta, co odczujemy w naszych kieszeniach.
Wymiana czujników ciśnienia powietrza TPMS
Samochód, który został wyposażony w czujnik TPMS wymaga właściwej procedury postępowania. Należy wziąć pod uwagę dwa sposoby montażu czujnika. Mianowicie montaż bezpośredni, czyli bezpośrednio do felgi lub wraz ze specjalnym wentylem oraz pośredni, czyli na zasadzie wykorzystanie innych czujników oraz pośredniej metody pomiaru. Wulkanizator powinien mieć doświadczenie w wymianie czujników TPMS.
W przypadku wymiany ogumienia na opony letnie, zimowe lub całoroczne należy uważać, aby nie uszkodzić czujnika ciśnienia opon. Mamy na myśli sytuację, gdy opony są montowane w tych samych felgach.
Na zdjęciu czujnik ciśnienia TPMS HUF RDE018 433 MHz
Pośredni system ciśnienia opon
Pośredni system wykonuje pomiary na podstawie impulsów, które otrzymuje od ABS i ESP. W związku z tym ten system nie potrzebuje dodatkowych czujników. Idąc tym tropem, koło, które ma mniejsze ciśnienie powietrza ma również mniejszy promień i kręci się szybciej, co jest możliwe do wykrycia dzięki czujnikom mierzącym obroty kół z systemu ABS.
Dzięki temu system bardzo szybko rozpoznaje koła o zmniejszonym ciśnieniu. System wymaga dodatkowego oprogramowania, który pobiera dane z układu ABS, jest tani i efektywny, choć nie podaje dokładnego ciśnienia.
Bezpośredni system ciśnienia opon
Specyfika systemu bezpośredniego poleca na przysłaniu informacji do komputera pokładowego drogą radiową za pomocą czujników, które umieszczone są w wewnętrznej stronie każdej felgi. W związku z tym możliwe jest także pozyskiwanie informacji dotyczącej temperatury opon. Na pewno wadą tego sytemu jest to, że każde koło musi być wyposażone w czujnik ciśnienia.
Monitorowanie ciśnienia bezpośredniego można podzielić na dwa sposoby:
- zewnętrzny – jak mówi sama nazwa – czujniki wewnętrzne będą umieszczone wewnątrz opony. W systemie zewnętrznym czujnik ciśnienia jest umieszczony na zaworze, co nie wpływa na trudność wymiany opon, a usunięcie lub sposób działania czujnika nie wymaga dodatkowych narzędzi lub kontaktu z fachowcami.
- wewnętrzny – w systemie wewnętrznym mamy do czynienia z problemami pod względem wysyłania i odbierania fal radiowych, ponieważ pojawiają się tzw. obszary, które mogą zakłócić odbieranie właściwego pomiaru, np. opona czy felga.
Zalety TPMS
System TPMS posiada wiele zalet. W związku z tym Unia Europejska nałożyła obowiązek stosowania tegoż systemu przez wielkie koncerny. Główną korzyścią systemu kontroli ciśnienia jest zmniejszenie kosztów eksploatacji auta, ale co możemy dodać więcej?
- Przedłużenie żywotności opon – bieżnik zużywany jest równomiernie,
- poprawa trakcji pojazdu dzięki prawidłowemu ciśnieniu,
- redukcja kosztów związanych z serwisowaniem i kontrolą ciśnienia,
- mniejsze zużycie paliwa – właściwie napompowane opony to mniejsze opory toczenia,
- lepsze właściwości jezdne – niedopompowane opony wydłużają drogę hamowania i negatywnie wpływają na stabilność pojazdu.
Wady TPMS
System TPMS posiada oczywiście wady. Jedną z wad systemu do monitoringu ciśnienia jest koszt eksploatacji. W związku z tym wzrosną koszty związane z wszelkimi usługami wulkanizacyjnymi, ponieważ obsługa koła z czujnikiem TPMS jest bardziej problematyczna. Jakie są jeszcze wady tego systemu?
- ograniczona żywotność (od 5 do 7 lat),
- wymaga konserwacji, np. wymiana uszczelek,
- wymaga specjalnych zabiegów podczas wymiany kół,
- ewentualne rozładowanie baterii,
- w niektórych modelach aut brak informacji, w którym kole nastąpił spadek ciśnienia.
Kontrolka ciśnienia świeci się. Co zrobić?
W tej sytuacji natychmiast zjedź na pobocze i sprawdź ciśnienie w kołach. Jeśli będzie konieczne dojedź do najbliższej stacji benzynowej i napompuj koła według zalecanych wartości, które znajdziesz na klapce wlewu paliwa lub na tabliczce przednich drzwi przy zamku. Dobrym rozwiązaniem jest posiadanie przenośnego kompresora, który umożliwi napompowanie opony na miejscu.
Zapalenie się lampki ostrzegawczej TPMS. Jakie są inne przyczyny?
Główną przyczyną zapalenia się lampki ostrzegawczej jest niedobór powietrza w kołach. Ale okazuje się, że istnieją również inne przyczyny tego komunikatu ostrzegawczego, są to:
- niepoprawnie skalibrowany system TPMS,
- korozja czujnika,
- najechanie na krawężnik,
- słaba lub wyczerpana bateria w czujniku TPMS,
- wpływ wysokiej lub niskiej temperatury zewnętrznej.
Na zdjęciu stacja multimedialna BMW 5 G30-G31 TOURING 540I 340KM
Czujniki dedykowane (OEM) a czujnikami uniwersalne
Zgłębiając wiedzę na temat czujników TPMS warto wiedzieć, że istnieje dwa rodzaje czujników – tak jak powyżej. Czujniki OEM są odpowiednikami fabrycznych czujników pojazdu. Co więcej, czujniki te są zaprogramowane zgodnie za parametrami dla danego pojazdu lub grupy samochodów, dlatego można jest stosować wyłącznie dla wybranych modeli.
Czujniki uniwersalne spełniają to samo zadanie, lecz aby poprawnie działały należy je zaprogramować do konkretnego modelu pojazdu przy wykorzystaniu odpowiedniego urządzenia. Wielką zaletą czujników tego typu jest możliwość stosowania ich dla wielu modeli aut, bowiem czujniki uniwersalne pasują zazwyczaj do większości modeli samochodów.